Meridianen binnen de acupunctuur

Naast het concept van acupunctuurpunten, heeft de Chinese geneeskunde van oudsher het concept van het meridianensysteem gehad; je kunt spreken van energiekanalen die onder de huid en in het inwendige van het lichaam verlopen.
Binnen de westerse wetenschappelijke methode is voldoende onderzoek gedaan waaruit blijkt dat meridianen geen imaginaire entiteiten zijn. Hun bestaan is aantoonbaar.

De meridianen zijn met elkaar verbonden in een bepaalde volgorde. Interessant is hoezeer de traditionele Chinese geneeskunde en de biofysische geneeskunde het erover eens zijn dat binnen de meridianen ‘energie’ stroomt. Het Chinese denken heeft het dan over ‘qi’, de biofysische geneeskunde gaat uit van elektromagnetische signalen. Hoe de interpretatie ook is, het meridianensysteem kan worden beschouwd als een geordend systeem waarbinnen energie door het lichaam circuleert. De Chinese geneeskunde gaat uit van 12 organen die voor een deel dezelfde naam hebben als de Westerse organen. Maar ongeacht die overeenkomst in naam, zijn de Chinese organen in feite uitgebreide energetische regulatiepatronen waar de overeenkomende anatomische organen onderdeel van uitmaken. Om verwarring te voorkomen is het gebruikelijk om de Chinese organen met een hoofdletter te schrijven. Ieder Chinees orgaan is nauw gerelateerd met een meridiaan (energievat) dat dezelfde naam heeft als het Orgaan.

Er wordt vanuit gegaan dat ieder Orgaan een bepaald aandeel levert in de energieproductie van het organisme en dat de Organen hun energie aan elkaar overdragen via de merdianen. Een te sterk of een te zwak functionerend orgaan kan zo storend werken op de energetische verhoudingen van andere Organen, waardoor pathologische verschijnselen kunnen ontstaan.
De traditionele Chinese geneeskunde heeft deze energieoverdracht in kaart gebracht. Zo draagt de Lever energie over aan de Long (beide zijn yinorganen).
Van de Long gaat de energie naar de Dikke darm en vervolgens naar de Maag, de laatste twee zijn yangorganen. Dan van Milt-pancreas naar Hart, (alle twee yinorganen), vervolgens naar van de Dunne darm en dan naar de Blaas, allebei yangorganen.
Dan van Nier naar Kringloop, beide yinorganen ( ‘Kringloop’ is als orgaan niet bekend binnen de Westerse fysiologie, maar heeft allerhande aspecten van wat in het Westen als ‘circulatie’ wordt beschouwd). Dan gaat de energie door naar de 3-Voudige verwarmer (eveneens een orgaan dat binnen het Westen niet bekend is, maar dat vooral kenmerken heeft die met energieproductie te maken heeft). Vandaar naar de Galblaas (net als de 3-voudige Verwarmer een yangorgaan). Ten slotte wordt de energiekringloop gesloten doordat de galblaas zijn energie aan de Lever overdraagt.

Over het etmaal gezien fluctueert de activiteit van de Organen in een heel specifiek ritme dat al duizenden jaren door de Chinese geneeskunde wordt onderscheiden. Ieder orgaan heeft tijden van maximale en minimale activiteit. Dat uit zich bijvoorbeeld in hormonale en biochemische veranderingen binnen het lichaam. Het Chinese fysiologische denken heeft dit in kaart gebracht en dat heeft een weergave van de Orgaanactiviteit opgeleverd die bekend staat als ‘de orgaanklok’. Op de Orgaanklok (die wordt weergegeven in de vorm van cirkelvormige tabellen in de vorm van een klok) kan worden afgelezen wanneer de verschillende Organen het meest actief en het minst actief zijn.

Veel energie		Weinig energie
01.00 - 03.00 uur	Lever	13.00 - 15.00 uur
03.00 - 05.00 uur	Longen	15.00 - 17.00 uur
05.00 - 07.00 uur	Dikke darm	17.00 - 19.00 uur
07.00 - 09.00 uur	Maag	19.00 - 21.00 uur
09.00 - 11.00 uur	Milt en Pancreas	21.00 - 23.00 uur
11.00 - 13.00 uur	Hart	23.00 - 01.00 uur
13.00 - 15.00 uur	Dunne darm	01.00 - 03.00 uur
15.00 - 17.00 uur	Blaas	03.00 - 05.00 uur
17.00 - 19.00 uur	Nieren	05.00 - 07.00 uur
19.00 - 21.00 uur	Bloedsomloop	07.00 - 09.00 uur
21.00 - 23.00 uur	Verwarming	09.00 - 11.00 uur
23.00 - 01.00 uur	Galblaas	11.00 - 13.00 uur

 

Op de tijden - de linker tabel -dat er veel energie aanvoer is, zal het desbetreffende orgaan op volle toeren draaien.

Een zwak orgaan zal zich tijdens deze energie piek niet prettig voelen. Denk maar aan een oude wagen die op een zeker moment zwaar beladen wordt. Hij gaat enorm kraken, piepen en zuchten. Zo zal ook een zwak of ziek orgaan zich tijdens deze momenten melden. Kenmerkend is pijn, wakker worden tijdens de nacht of algemene activiteit.

Op de tijden dat er weinig energie aanvoer is - de rechter tabel - zal het desbetreffende orgaan in een dip zitten.

Een zwak of ziek orgaan zal zich op deze tijden melden door sufheid, slaperigheid of algemene malaise.
Voorbeeld

Een overbelaste lever kan de volgende klachten geven:

Altijd tussen 01.00 en 03.00 uur 's nachts wakker worden om bijvoorbeeld te moeten plassen - extra activiteit tijdens de tijden van veel energie aanvoer op de lever.

Altijd tussen 13.00 en 15.00 uur 's middags een dip, suf en zin om een middagdutje te doen - een inzinking op het moment dat er weinig energie aanvoer is op de lever.

Deze Orgaanklok kan alleen als indicator worden gebruikt. Maar het kan op grond van de Orgaanklok bijvoorbeeld duidelijk worden dat iemand een zwakke lever heeft. Soms is het dan met simpele maatregelen mogelijk om daar rekening mee te houden en de gezondheid te verbeteren.